Tour de chillies, czyli NAJWAŻNIEJSZE OSTRE SOSY ŚWIATA. Część 1 - Północna i Środkowa Ameryka

NAJWAŻNIEJSZE OSTRE SOSY ŚWIATA WEDŁUG KONTYNENTÓW

CZĘŚĆ 1

PÓŁNOCNA I ŚRODKOWA AMERYKA

W tej serii postów będziemy po kolei brać na warsztat różne rodzaje sosów z całego świata. Większość z Was, Ostrożerców, zapewne nie zdaje sobie sprawy z różnorodności stylów i gatunków, które macie na swoich kuchennych półkach. Nic dziwnego - jest ich od groma. Sami nie wiemy, czy wszystko ogarniamy, ale postaramy się pokrótce je przybliżyć.
 Zaczniemy od największego gracza w temacie ostrych sosów
- Ameryki Północnej i Środkowej. Endżoj!

Sosy Louisiana-style

Kraj pochodzenia: USA
Kluczowe składniki: ocet, pieprz, papryczki chili

Tradycyjnie południowe potrawy jak Gumbo (typowe dla południowej Luizjany danie z bulionu, mięsa, skorupiaków i warzyw z przyprawami) lub wszelakie smażone jedzenie z natury wręcz WYMAGA pewnej ilości ostrego sosu – takiego jak Tabasco lub Texas Pete. Istnieje jednak pewna szkoła w amerykańskiej gastronomi, która twierdzi, że absolutnie wszystko – od jajek przez pizzę – smakuje lepiej z kleksem ostrego sosu. Nie sposób się nie zgodzić. Sosy w stylu luizjańskim to sosy mocno octowe, lekko pikantne – z dość intensywną nutą papryki, zazwyczaj uprzednio sezonowanej.

Ostrość z gatunku "nie za ostre - i nie za łagodne".
Przedstawiciele: Tabasco, Texas Pete, sos Louisiana, Cristal Hot

Różne wariacje sosu Tabasco znajdziecie TUTAJ

Sos Buffalo

Kraj pochodzenia: USA
Kluczowe składniki: papryczki cayenne, ocet, czosnek, masło

Nie możesz tak po prostu zjeść skrzydełek Buffalo (tradycyjnego amerykańskiego przysmaku!) bez sosu Buffalo, a mieszkając w Ameryce w ogóle nie możesz oglądać footballu bez porcji tak przyrządzonego kurczaka. Reasumując, Amerykańska Liga Narodowa ma całkiem spory dług wdzięczności wobec sosu Frank's Buffalo, który jest czołowym przedstawicielem tego stylu. Cechą charakterystyczną sosu Buffalo jest dodatek masła lub innego tłuszczu, który fantastycznie komponuje się z ostrymi papryczkami cayenne. Kurczak w amerykańskim stylu wręcz nie może się bez niego obyć. Aż zrobiliśmy się głodni.

Ostrość: bardziej powala smakiem, niż jednostkami Skali Scoville'a.
Przedstawiciele: Frank's Red Hot Buffalo Wings, Cristal Wing Sauce, Texas Pete Buffalo

Sos Frank's Red Hot Buffalo Wings możecie kupić TUTAJ

Sos Sriracha

Kraj pochodzenia: USA, zwłaszcza Kalifornia – przybyła tam jednak z Wietnamu i Tajlandii

Kluczowe składniki: czerwone papryczki jalapeno, czosnek, cukier i...spryt pewnego emigranta

Fenomen sosu Sriracha zadziwia wszystkich od wielu lat – został swego czasu wybrany najlepszym sosem świata. Stworzony przez chińskiego emigranta, Davida Trana, pierwotnie był przechowywany w...słoiczkach po jedzeniu dla dzieci. Teraz ten 'sos dla biedoty' wyszedł na salony – można go spotkać dosłownie wszędzie. Sekretem jest połączenie smaku jalapeno z cukrem – daje to niezwykle charakterystyczny, słodko-ostry smak, od którego można się wprost uzależnić.

Ostrość: dość pikantny, ale bardziej słodki niż ostry.
Przedstawiciele: Oryginalnie - Sriracha marki Huy Fong, Frank's Red Hot Sriracha [KLIK], Tương Ớt Sriracha, Pain is Good Sriracha.

Sos z papryczek Scotch Bonnet

Kraj pochodzenia: Jamajka

Kluczowe składniki: papryczki Scotch Bonnet

Papryczka Scotch Bonnet to właściwie papryka-maskotka Karaibów – i jeden z najważniejszych składników dań typu jerk. Patrząc jednak na samą produkcję, jest ona najczęściej spotykana w sosach Jamajskiej marki Pickapeppa. Podobna w smaku do habanero, jest jednak nieco bardziej owocowa. No i daje niezłego kopa.

Poziom ostrości: dają w palnik, choć mają fajny i ciekawy owocowy posmak
Przedstawiciele: Pickapeppa, Eaton's, Reggae Reggae (choć produkowany jest w UK -> KLIK)

Sosy z papryką Scotch Bonnet znajdziecie TUTAJ

Sos z habanero w belizyjskim stylu

Kraj pochodzenia: Belize
Kluczowe składniki: papryka habanero, marchewki

Królową sosów w Belize (cholera, zajęło Nam chwilkę wygooglanie gdzież to jest...) jest urocza producentka zwana Marie Sharp, której sosy, będące połączeniem słodkiej marchewki i ognistego habanero są wizytówką tego kraju i niezbędnikiem na każdym stole w Belize. Są to sosy ciekawie wyważone smakowo – piekielna ostrość z lekkim, warzywnym posmakiem.

Poziom ostrości:  już nieco boli, ale wciąż ze smakiem

Sos Marie Sharp's możecie kupić TUTAJ

Łagodne Meksykańskie sosy

Kraj pochodzenia: Meksyk
Kluczowe składniki: papryczki chili, ocet

Począwszy od owoców aż do dania Chicharrón, Meksykanie uwielbiają dodawać ostry sos do przekąsek w sposób, który nie jest do końca rozpowszechniony w Północnej Ameryce. Niekoniecznie lądują one na pizzy i jajkach, ale sosy takie jak Valentina (niedługo szykuje się recenzja!) i Cholula są najmocniejszymi graczami w tym kraju. Cenione za swój dość pikantny, charakterystyczny dla Meksyku wyrazisty smak papryki chili (najczęściej w odmianie arbor lub piquin)

Ostrość: pikantne.
Przedstawiciele: Cholula, Valentina, El Yucateco

Meksykański sos Cholula możecie kupić TUTAJ, a El Yucateco - TUTAJ

Sosy typu Ti-Malice

Kraj pochodzenia: Haiti
Kluczowe składniki: cebula, czosnek, szalotka, zielone i czerwone papryczki chili, ocet, pomidory

Posiadając gęstszą konsystencję niż większości sosów z tej listy, Ti-Malice został specjalnie wymyślony po to, by nieco 'podkręcać' jedzenie. Istnieje opowieść w lokalnym folklorze, iż oszust o tej samym imieniu chciał użyć tego ostrego sosu żeby zniechęcić swojego wspólnika od ciągłego wpadania na lunch każdego dnia i wyjadaniu mu całego mięsa. Według opowieści, pomysł spalił na panewce i niedługo potem całe miasto stało się uzależnione od tego pysznego sosu, co sprawiło że na lunche u Ti-Malice'a stawiało się całkiem sporo niezapowiedzianych gości.

Chcecie odkryć ten sekret?

Oto przepis na sos TI-MALICE

Sosy typu Stunt

Kraj pochodzenia: USA

Kluczowe składniki: ocet plus Carolina Reaper, Ghost chili lub inne papryczki z przerażającą nazwą...

Scena ostrych sosów aktualnie doświadcza bezprecedensowego najazdu Wyścigu Skali Scoville'a, z setkami małych producentów próbujących podkręcić ostrość swoich sosów do niemożliwych do wytrzymania poziomów. Te sosy są dosłownie niebezpieczne i strach podawać je ludziom w ilości większej niż ziarnko grochu. Stanowią głównie pole do popisu dla wszelakich YouTuberów próbujących udowodnić swoją męskość/zrobić komuś naprawdę durny kawał.

Poziom ostrości: nie do ogarnięcia.
Przedstawiciele: Blair's, CaJohn's, PuckerButt Pepper, Mad Dog, Iguana.... długo by wymieniać.

Zachęceni? NAPRAWDĘ ostre sosy możecie kupić TUTAJ

W następnym odcinku serii zajmiemy się - jak się pewnie domyślacie - Ameryką Południową i Afryką. Tam to dopiero jest wesoło - połowy nazw ostrych sosów nie jesteśmy w stanie wymówić ;)